Awrupa Berlege Säwdä komissarı Maroş Şevçoviç beldergänçä Awrupa industriyaläre öçen möhim bulğan siräk oçrıy torğan cir êlementları belän täêmin itüne garantiya astına alu maqsatı belän Qıtay xakimiyäte belän maxsus êlemtä kanalı buldırıldı.
Bu adım Qıtaynıñ siräk oçrıy torğan cir êlementları êksportın kontrol itä başlawınnan soñ yasaldı. Kontrollär êlektrlı avtomobillär, cil tribunaları häm başqa texnologiyalärgä bäyle bulğan Awrupada citeşterügä zıyan kiterü borçuların arttırdı.
Awrupa häm AQŞ belän tözelgän kileşülär bu täêmin itü krizisın yomşarttı. Awrupa Berlege, AQŞ häm başqa illär Qıtaynıñ siräk oçrıy torğan cir êlementları belän täêmin itü çeltärenä alternativalar barlıqqa kiterü öçen tırışa.
Şefçoviç çärşämbe könne belderü yasap, bu mäs’äläne Qıtaynıñ Säwdä ministrı belän berniçä tapqır söyläşüen äytte häm naçar idarä itelüçe êksport barışlarınıñ Awrupa Berlegendäge citeşterügä tiskäre täêsir itä alaçağına basım yasadı.
Şefçoviç bu belderüne “Farsı qultığı xezmättäşlege şurası-Awrupa Berlege Êş forumı 2025”tä qatnaşır öçen kitkän Küväyttä yasadı.
Bryussel häm Pekin citäkçelekläre Awrupa şirkätläre möräcäğatlärenä östenlek birergä kileşte. Buldırılğan bu yaña kanal yärdämendä ike yaqnıñ räsmi zatları siräk oçrıy torğan cir êlementları öçen êksport röxsätlären küzdän kiçerü häm tizlätü öçen bergä êşli.
Şefçoviç süzlärenä qarağanda Awrupa şirkätläre Qıtay kontrollärne ğamälgä kertkännän birle yaqınça 2000 möräcäğat cibärgän, şularnıñ yartısınnan artığı inde raslanğan.
Bryussel citäkçelege qalğan möräcäğatlärne tizräk êşkärtü öçen Pekinga basım yasawnı däwam itterä. Awrupa da yaña çığanaqlar buldırıp, täêmin itüne törländerü öçen tırışlıq quya. Älege tırışlıqlar arasında Êstoniyadäge siräk oçrıy torğan cir êlementları häm magnit citeşterü proyektları da bar.
Awrupa komissiyase citkergänçä Awrupa häm Qıtay räsmi zatları AQŞ Qıtaydan alğan ğomum liśenziyalärgä oxşağan häm siräk oçrıy torğan cir êlementları êksportın qulaylaştıraçaq liśenziyalär turında söyläşte.
Qıtay magnitlar yasawda qullanıluçı minerallar citeşterü buyınça dönyanıñ iñ zurısı bulıp tora. Bu minerallar avtomobil, êlektronika häm saqlanu sänägätläre öçen zur ähämiyätkä iyä.
