DÖNYA
2 min uqıu
Yaponiyä saqlanu çığımnarın kübäytü yüklämäsen AQŞqa citkerde
Yaponiyä saqlanu ministrı xökümätneñ ağımdağı finans yılı azağına qädär saqlanu çığımnarın milli tulayım tabışnıñ 2%ına citkerü maqsatına basım yasadı
Yaponiyä saqlanu çığımnarın kübäytü yüklämäsen AQŞqa citkerde
.
29 Oktyabr 2025

Yaponiyä üzeneñ saqlanu çığımnarın arttıru niyäten belderde, bu xaqta Yaponiyä saqlanu ministrı Şindziro Koizumi Tokioda AQŞ saqlanu ministrı Pit Hegseth belän oçraşqanda äytte.

Alarnıñ oçraşuı çärşämbe könne buldı, bu Yaponiyä Başministrı Sanae Takaichi belän AQŞ İlbaşı Donald Tramp arasındağı söyläşülärdän soñ buldı. Takaichi şuşı söyläşüdä Yaponiyäneñ "saqlanu mömkinleklären tamırdan nığıtaçağın" häm monı "nıq qararlılıq häm ğämäl belän" başqaraçağın belderde.

Hegseth AQŞnıñ “X" platformasınnan urtaqlaşqan yazmasında: “Bügen saqlanu ministrı Koizumi belän zur oçraşu uzdırdıq. AQŞ-Yaponiyä ittifaqı Aziyä-Tın okeanı töbäge iminlege öçen bik möhim häm min Yaponiyäneñ saqlanu çığımnarın arttıru turındağı soñğı qararın xuplıym. Bergä bez "Köç aşa tınıçlıq" maqsatına ireşä alabız”, - dip yazdı.

Koizumi häm Hegseth milli iminlek turında öç töp dokumentnı yañartu planın söyläştelär: Milli iminlek strategiyäse, Milli saqlanu strategiyäse häm Saqlanunı üsterü programması. “Kyodo” mäğlümatına qarağanda, bu dokumentlar 2022nçe yılnıñ dekabrendä Başministr Fumio Kişida citäkçelegendäge êlekke xökümät tarafınnan raslanğan ide, bu isä suğıştan soñğı saqlanu säyäsätendä zur üzgäreş buldı.

Saqlanu byudjetı maqsatı

Koizumi yapon xökümäteneñ saqlanu çığımnarın tulayım milli tabışnıñ 2%ına citkerüne maqsat itüen belderde. Bu – monnan aldağı yöklämädän ike yılğa aldaraq adım bularaq bäyälänä.

Cıyılıştan soñ oyıştırılğan urtaq matbuğat oçraşuında Koizumi AQŞ wazıyfadaşı belän tiz naçarayğan iminlek moxitı turında fiker alışuların iskärtep uzdı. Hegseth isä AQŞnıñ Yaponiyädän saqlanu çığımnarın tiz räweştä tormışqa aşıruın kötüeb, fäqät söyläşü waqıtında bilgele ber miqdar soramawın belderde.

Bu söyläşü Koizumi saqlanu ministrı bularaq wazıyfasına başlağannan soñ ütkärgän berençe räsmi cıyılışı buldı. Takaichi dä berençe säyäsi çığışında Yaponiyäneñ saqlanu çığımnarın tulayım milli tabışnıñ yaqınça 2%ına kütäräçägen wäğdä itkän ide.

İke il arasında qabul itelgän ikeyaqlı saqlanu kileşüe qısalarında Waşington Yaponiyädä 50 meñnän kübräk ğaskäri, xärbi baza häm caylanmalarnı urnaştırğan.

Öyrän
Filippinnän soñ ütergeç "Kalmaegi" tayfunı V'etnamğa taba yul tottı
İzrail 15 fälästinleneñ mäyeten Ğazzägä cibärde
Rusiyä Pokrovsk häm Kupyansktağı Ukraina ğaskärlären qoral taşlarğa çaqırdı
Sudannıñ Kordofan töbägendä 40 keşe üterelde
İzrailneñ Fälästin şähärlärenä höcümnäre arta
Filippindağı Kalmaegi tayfunında 90 keşe ülde
AQŞnıñ êlekkege ilbaşı urınbasarı Dik Çeyni 84 yäşendä wafat bulğan
Qıtay astronavtları ğaläm korabınıñ qaldıq belän bäreleşüe säbäple Cirgä soñraq qaytaçaq
AQŞ narkotik taşuçı köymägä höcüm itte
Qartlar yortındağı yanğında 10 keşe ülde
İzrailneñ  xalıqara futboldan çitläşterelüe öçen Böyekbritaniyädä 25 meñnän artıq keşe qul quyğan
Xaräbälär arasındağı iman: Ğazzädä 24 yıl yäşägän törek xatın-qızı
İzrail “Xamas” tapşırğan mäyetlärneñ üzeneñ ğaskäriläreneke buluın rasladı
Äfğanstanda 6,3 ball zurlığında cir teträw buldı, ülem oçraqları bar
İzrail Livannıñ könyağına höcüm itte
Karib diñgezendä “Melissa” dawılı arqasında, kim digändä, 50 keşe hälaq buldı
Meksikada kibettä bulğan şartlawda kimendä 23 keşe ülde
Yordannıñ basıp alınğan Könbatış üzänlegendä İzrail kilep urnaşuçıları 3 fälästinlene yaraladı
Mal’divlar dön’yada berençe bulıp buınnar arası tämäke tıyuın ğamälgä aşıra
Livan ilbaşı Awn armiyägä İzrail agressiyäsenä qarşı cawap birergä quştı