Qıtaynıñ Şäñcan Uyğır avtonom töbägendä urnaşqan Tarım çoqırlığındağı yaqınça 3 meñ 500 yıllıq mumiyälärdä kefir sırında oçrıy torğan bakteriyä törläre barlığı açıqlandı.

2003nçe yılda uq tabılğan “aq matdä”lärne centekläp tikşerdelär. DNK analizında alarda sıyır häm käcä DNKsı barlığı raslana. Monnan tış, qayber bakteriyä törläre dä tabıla.   

Tikşerenüçelärdän Fu Çiaomey älege näticälärne “bügengä qadär tabılğan, bilgele iñ borınğı sır töre” dip atıy. Ul açışnıñ êlekkege keşelärneñ tuqlanu ğadätläre häm mädäniyatın yaqtırtuğa öleş kertäçägen uylıy.

“Sır şikelle azıq-tölekneñ meñnärçä yıl buyı saqlanuı bik awır. Şuna da bu siräk häm qıymmätle forsatqa äwerelä”,-dip ğalim açışnıñ ähämiyätenä iğ’tibarnı cälep itä.

Tikşerenüçelär “Laktobaśillus kefiranofasiyens” bakteriyäseneñ niçek barlıqqa kilüen dä analizlıy. Açıqlanğança, yaqınça 3 meñ 500 yıllıq prośess waqıtında bakteriyä keşelärgä tağın da caylaşqan.

Fu Çiaomey bügen citeşterelgän kefirdağı probiotik bakteriyäläreneñ êçäkleklärdä immun reakśiyäläre kiterep çığaru mömkinlegeneñ tağın da tübän buluına iğ’tibarnı cälep itä.  “Bu bakteriyäneñ axırğı 3 meñ 500 yılda niçek üzgärüen küzätüebezne täêmin itüçe, tiñe bulmağan êşçänlek”,-dide ul.