SÄYÄSÄT
2 min uqıu
Tramp Kongressqa möräcäğat' itte
AQŞ ilbaşı Kongressqa möräcäğatendä iq’tisad, migraśiya, tışqı säyäsät, tamğaxanä tarifları häm başqa temalarğa tuqtaldı
00:00
Tramp Kongressqa möräcäğat' itte
US-Präsident Donald Trump
6 Mart 2025

Dön'yadağı iñ bay keşe bulğan Mask ta qatnaşqan televideniye tapşıruında 78 yäş’lek cömhüryätçe xakimiyätkä kilep ike ay ütügä "Bez äle yaña ğına başlıybız" dide.
"Amerika kire qayttı” dip iğ'lan itte ul.

Demokrat kongress äğ'zası Al Green Trampnıñ sälamätlek saqlaw programmaların beterü wäqaläte bulmawın alğa sörde, anı zaldan çığarırğa quştılar, ul AQŞ ilbaşına tayagın kütärep kürsätte.
Başqa demokratlar tınıç qına “Yalğış”,"Mask urlıy" häm "Bu – yalğan!" dip yazılğan plakatlar kütärdelär.

Tamğaxanä tarifları

Tramp 2 aprel'dän küpçelek illär belän üzara tamğaxanä tarifları kerteläçägen belderde.
"Başqa illär bezgä qarşı tamğaxanä tarifları qullandı, xäzer isä bezneñ alarğa qarata şundıy uq çaralar kürü waqıtı citte", – dide ul.
"Alar bezgä nindi salım kertsä, bez dä alarğa şunıñ qadär salım kertäçäkbez",- dide Tramp.
Tramp Kanada häm Meksikadan kertelä torğan tovarlarğa tamğaxanä salımnarınıñ alarğa fayda kiteräçägen dä iskärtte.
Şulay uq, AQŞ iq’tisadınıñ tamğaxanä tariflarınnan  "bilgele ber awırlıqlar" kiçeräçägen dä kisätte.

Tışqı säyäsät

Tramp, AQŞ tışqı säyäsätenä dä tuqtalıp, Ukraina suğışın tuqtatırğa häm qamap alınğan Gazzädän totqınnarnı qaytarırğa teläwen belderde.  
Ukraina xaqında ul: "Ukraina ilbaşı Volodimir Zelenskiy minerallar kileşüen imzalarğa äzer häm söyläşülär östälenä qaytırğa teläk belderä”,- dide.
"Bu mäğ'näsez suğışnı beterü waqıtı citte”,-dide ul.

Tramp Ğazzä temasına tuqtalıp, qamap alınğan cirlärdän totqınnarnı kire qaytarırğa teläwen äytte.
"Xäzer töbäk öçen tağın da tınıç häm mul kiläçäk töziyäçäkbez.
"Ğazzadän totqınnarıbıznı qaytarabız”, – dip östäde ul.

Şulay uq Meksika kartelläreneñ AQŞqa qarşı "suğış alıp baruın" belderep, alarğa qarşı qatğıy çaralar küräçägen äytte.
"Kartellär Amerikağa suğış açtı, xäzer bezneñ dä şunı uq êşläw waqıtı citte”,-dide Tramp.

Grenlandiya

Tramp AQŞnıñ Grenlandiyäne "nindider räweştä" üz kontrolenä alaçağın belderde häm anıñ strategik ähämiyäten assızıqladı.
"Grenlandiya bezgä milli häm xalıqara iminlek öçen kiräk," – dide ul utırışta.
"Bez monı täêmin itü öçen barlıq qatnaşuçılar belän êşlibez, häm min ışanam, bez nindider räweştä bulsa da anı aluğa ireşäçäkbez."
Tramp Grenlndiya xalqına möräcäğat’ itep: "Bez sezneñ kiläçägegezne üzegez saylaw xoquğığıznı nıq yaqlıybız, ägär teläsägez, AQŞ sezne üz kontrolenä alırğa äzer”, – dide.

Migraśiya

Tramp tärtipsez migraśiyäne buldırmaw tırışlıqların maqtadı häm AQŞqa qanunsız küçep kilüçelär sanınıñ rekord däräcädä tübän buluın äytte.
"Min ilbaşı wazıyfasına kilgännän birle, AQŞ tarixında iñ kiñ külämle çik kontrole häm migraśiya çaraları başqarıldı häm qanunsız çik aşa ütep kerü kürsätkeçläre iñ tübän däräcägä citte”, – dide ul.
"Aurora, Kolorado häm Springfild, Ogayo kebek matur qasabalar migrantlar häm korrupśiya yöge astında izelde. Matur qasabalar yuqqa çıqtı”,-dide Tramp.

Trampnıñ çığışı Kongressqa iñ ozın möräcäğat’ buldı.  

Öyrän
Şveśiya häm Ukraina qoral innovaśiya üzägen qora
Törkiyä Süriyä ilbaşı häm êçke êşlär ministrınıñ BMO sankśiyälär isemlegennän çığarıluınnan qanäğat
Seul armiyäse: “Tön’yaq Koreya üzençälekläre bilgesez ballistik raketa cibärde”
Klimat ministrı:“Tawışqa quyuda bitaraf qalu Bel’giyäneñ ışanıçlılığına zıyan kiterde”
Dipfeyktan saqlanu çarası
İzrail ministrı, Mamadaninıñ ciñüennän soñ, Nyu-York yähüdlären qaçırğa çaqırdı
Rusiya:” Putin–Tramp oçraşuı öçen şartlar älegä barlıqqa kilmäde”
Awrupa berlege Qıtay belän maxsus êlemtä kanalı aça
AQŞ Ğazzä tınıçlıq missiyäse ölgesen BMO İminlek şurasına täqdim itte
BMO Sudanda qıtlıq cäyelüe turında kisätä
N’yu-York tarixına kergän yäş möselman: Zoxran Mamdani
Sudanda Operativ yärdäm köçläre oyıştırğan dron höcümendä distälägän keşe hälaq bulğan
Peru Meksika belän diplomatik mönäsäbätlären özde
Rusiyä ğaskärläreneñ Ukrainada Pokrovskqa kerüen alğa sörä
Yordannıñ könbatış üzänlegendä 2 fälästinle üterelgän
Tramp: Maduronıñ könnäre sanawlı
Tramp Rusiya häm Qıtaynıñ yäşeren räweştä atom-töş sınawları ütkärüen belderde
Hegset: "AQŞ häm Qıtay, kiyerenkelekne kimetü öçen, xärbi êlemtä qaynar liniyäsen buldıraçaq"
Tramp Nigeriyağa suğış belän yanıy
Fidan BMOnı reformalaştırırğa çaqırdı, global’ tärtiptä legitimlıq krizisı turında kisätte