SÄYÄSÄT
2 min uqıu
Tayvan’nan Qıtayğa yasalma fähem ğayepläwe: “Mäğ’lümat ağımın boza, cämğıyät’ne bülergä tırışa”
Tayvan’ Milli iminlek byurosı Qıtaynıñ yasalma fähem yärdämendä cämäğat’çelekkä yoğıntı yasıy torğan xäbärlär taratuın häm “sorı töbäk” taktikaları aşa utrawğa basım yasarğa mataşuın belderde
Tayvan’nan Qıtayğa yasalma fähem ğayepläwe: “Mäğ’lümat ağımın boza, cämğıyät’ne bülergä tırışa”
The disinformation campaign aims to create division within Taiwanese society, according to the report. [Photo: AP]
8 Aprel 2025

Tayvan’ Qıtaynı, yasalma fähem qullanıp, Tayvan’ga qarşı dezinformaśiya kampaniyäläre alıp baruda ğayepläde. Milli iminlek byurosınıñ parlamentqa täq’dim itkän xisabına qarağanda, Qıtay bu yul belän Tayvan’ xalqın bülüne maqsat itä.

Pekin soñğı yıllarda Tayvan’ğa qarata xärbi künegülär, säwdä çikläwläre häm yoğıntı operaśiyälären arttırdı, Tayvan’ isä Qıtaynıñ suverenlıq däğ’waların kisken räweştä kire qağa.

Bu ay başında Qıtay Tayvan’ su kiñleklärendä ike könlek xärbi künegülär häm çın qorallar belän künegülär uzdırdı. Bu adımnar AQŞ häm başqa küp illärdä borçılular tudırdı.

Yasalma fähem belän “añğa täêsir suğışı”

Xisapta äytelgänçä, yıl başınnan birle sośial’ media platformalarında — ayıruça “Facebook” häm “TikTok”ta  500 meñnän artıq “bäxäsle xäbär” terkälgän. Bu xäbärlär Qıtaynıñ Tayvan’da cämäğat’çelekkä yoğıntı yasarğa tırışıp “añğa täêsir suğışı” alıp baruın kürsätä.

Xisapta Qıtaynıñ bu xäbärlärne bigräk tä Tayvan’ däwlät başlığı  Lay Śindêneñ uzğan ayda Qıtay xaqında yasağan çığışı yäki Tayvan’nıñ çip gigantı “TSMC”neñ AQŞqa investiśiya kertü belderüe kebek sizger mizgellärdä köçäytüe belderelä. Bu kereşülärneñ cämğıyät’tä qotıplaşu tudırunı maqsat itep quyuına basım yasala.

“Yasalma intellekt texnologiyälären qullanu kiñäyä häm üsä bara, Qıtay Kommunistlar partiyäseneñ bu texnologiyälärne bäxäsle xäbärlär äzerläwdä häm taratuda qullanuı açıqlandı“ diyelä anda.

Qıtaynıñ Tayvan’ êşläre ofisı bu xaqta añlatma birüdän baş tarttı.

“Sorı töbäk” taktikaları köçäyä

Xisap şulay uq Qıtaynıñ Tayvan’ğa qarşı “sorı töbäk” taktikaların da sizelerlek arttıruın kürsätä. Bıyıl Qıtay yar buyı qurqınıçsızlığı köymäläreneñ Tayvan’ sularındağı xoquq bozuları häm Tayvan’ hawa kiñlegendä Qıtay şarlarınıñ kürelüeneñ kisken artuı belderelde.

Tayvan’ bu xoquq bozularğa cawap birergä mäcbür buldı häm bu il çığanaqların sizelerlek kimette diyelä xisapta.

İlbaşı Lay mart ayında yasağan belderüendä Qıtaynı “çit doşman köç” dip atadı häm “Tayvan’nıñ kiläçägen Tayvan’ xalqı ğına bigeli ala” digän ide.

Pekin citäkçelege isä Tayvan’nı üz cirläreneñ ber öleşe itep kürä  häm kiräk bulsa köç qullanıp utrawnı üz kontrolenä alaçağın alğa sörä.

Öyrän
Şveśiya häm Ukraina qoral innovaśiya üzägen qora
Törkiyä Süriyä ilbaşı häm êçke êşlär ministrınıñ BMO sankśiyälär isemlegennän çığarıluınnan qanäğat
Seul armiyäse: “Tön’yaq Koreya üzençälekläre bilgesez ballistik raketa cibärde”
Klimat ministrı:“Tawışqa quyuda bitaraf qalu Bel’giyäneñ ışanıçlılığına zıyan kiterde”
Dipfeyktan saqlanu çarası
İzrail ministrı, Mamadaninıñ ciñüennän soñ, Nyu-York yähüdlären qaçırğa çaqırdı
Rusiya:” Putin–Tramp oçraşuı öçen şartlar älegä barlıqqa kilmäde”
Awrupa berlege Qıtay belän maxsus êlemtä kanalı aça
AQŞ Ğazzä tınıçlıq missiyäse ölgesen BMO İminlek şurasına täqdim itte
BMO Sudanda qıtlıq cäyelüe turında kisätä
N’yu-York tarixına kergän yäş möselman: Zoxran Mamdani
Sudanda Operativ yärdäm köçläre oyıştırğan dron höcümendä distälägän keşe hälaq bulğan
Peru Meksika belän diplomatik mönäsäbätlären özde
Rusiyä ğaskärläreneñ Ukrainada Pokrovskqa kerüen alğa sörä
Yordannıñ könbatış üzänlegendä 2 fälästinle üterelgän
Tramp: Maduronıñ könnäre sanawlı
Tramp Rusiya häm Qıtaynıñ yäşeren räweştä atom-töş sınawları ütkärüen belderde
Hegset: "AQŞ häm Qıtay, kiyerenkelekne kimetü öçen, xärbi êlemtä qaynar liniyäsen buldıraçaq"
Tramp Nigeriyağa suğış belän yanıy
Fidan BMOnı reformalaştırırğa çaqırdı, global’ tärtiptä legitimlıq krizisı turında kisätte