Törkiyä ilbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan şimbä könne yasağan belderüendä Fälästin däwläten tanunı "ğadellek yulında möhim adım" dip atadı, läkin ul bu qararnıñ bik soñğa qalıp kilüen, Ğazzädä meñlägän keşeneñ ğomere özelgännän soñ ğına qabul itelüen borçılıp äytte.
Ärdoğan, İstanbulda Bosfor diplomatiyä forumında çığış yasap, küp illärneñ Fälästinne tanuın "soñarğan, läkin möhim" adım dip bäyäläde.
"Ütkändäge xatalarnı tözätü öçen här tırışlıq xuplanuğa layıq. Läkin nigä bu 65 meñ ğayepsez keşeneñ ğomere özelgänçe êşlänmäde?" dip soradı ul.
İzrailgä qarata kisken tänqit
Ärdoğan İzrailne Ğazzädä "genotsid säyäsäte" alıp baruçı dip ğayepläde häm Fälästin däwläte tözü maqsatı "İzrail tuqtatılmıyça" tormışqa aşmayaçaq dip kisätte.
Ul Benyamin Netanyaxunı häm anıñ "genotsid törkemen" xökemgä tartırğa çaqırdı.
"Ğazzädäge mäsäläne barı tik “Xamas” belän bäyläp qarawçılar äkrenläp çınbarlıqnıñ başqa buluın añlıy başladı," dip belderde Ärdoğan häm açlıqnıñ "tınıç xalıqqa qarşı küpläp yuq itü qoralı" bularaq qullanıluın assızıqladı.
Ul, şulay uq, Ğazzäneñ blokadasına qarşı çığış yasawçı Global Sumud Flotilyası aktivistlarına sälamnären citkerde häm alarnı "İzrail däwlät terrorınnan" saqlanuın teläde.
Regional häm global cawaplılıq
Törkiyä liderı xalıqara cawaplılıqnıñ citmäwen tänqıytläp, Netanyaxunıñ BMO Ğomum şurasında "buş urınnar" qarşında çığış yasawın assızıqladı. "Bu genotsid çeltäreneñ citäkçese yalğan häm yanawların tıñlawçı auditoriya taba almadı," dip äytte ul.
Ärdoğan üz çığışın regional konfliktlarğa bağışlap, "Ğazzädä, Yämändä, Süriyädä, Sudan, Somalida yugalğan här can bezneñ yörägebezneñ ber kisägen özep ala. Başqalar bitaraf bulsa da, bezneñ töbäktäge xäsrätkä, zolımğa häm betmäs-tökänmäs konfliktlarğa bitaraf bulırğa xaqıbız yuq," dip belderde.
Törkiyäneñ role häm global tärtip
Ärdoğan, Törkiyä tınıçlıq öçen totrıqlı köç bulıp toruın assızıqlap, üz ileneñ "ğadel tınıçlıq öçen êşläwen" häm Yaqın Könçığışta "nıq häm ozın waqıtlı tınıçlıq häm xozur täêmin itü" maqsatın quyuın äytte.
Ul İkençe Bötendönya suğışınnan soñ ciñüçe däwlätlär tarafınnan tözelgän tärtipneñ "xäzer üzeneñ funksionallığın häm ışanıçlılığın yuğaltuın" belderde. Şuña kürä, ul global tınıçlıq häm iminlek "betmäs-tökänmäs suğışlar häm totrıqsızlıq" belän almaştırıldı dip kisätte.
"Suğış alıp baruçılar utqa utın östägändä, Törkiyä Fälästin, Ğazzädä häm töbäktä tınıçlıq yulın saluın däwam itä," dip tämamladı ul çığışın.
