Daniyada 15 yäştän keçeräk balalar öçen sotsial çeltärlärne tıyu turında qanun kerteläçäk, dip belderde xökümät räise Mette Frederiksen, häm ul sanlı platformalarnı "balalarıbıznıñ balaçağın urlıylar" dip ğayepläde.
Sişämbe könne parlament açılışında çığış yasap, Frederiksen cämğiyätneñ ber canawarnı irekkä çığaruın äytep, sotsial paltformalar arqasında yäşlär arasında borçu, depressiya häm iğtibar problemaları artuın assızıqladı.
"Moñarçı bu qadär küp bala häm yäşüsmerlär borçu häm depressiyadan intekmi ide," dide ul.
Frederiksen êkrannıñ balalarnı "ber bala yäisä yäş keşe kürergä tiyeş bulmağan" êçtälek belän tanıştıruın häm alarnıñ uqu belän iğtibar itü sälätenä zıyan kiterüen söyli.
Täqdim itelgän qanun berniçä zur platformaga kerüne tıyaçaq, läkin ata-analarnıñ 13 yäştän röxsät birü mömkinlege bulaçaq. Xökümät bu tıyunı kiläse yılğa uk ğamälgä kertüne maqsat itep quya.
Sanlılaştıru ministrı Karoline Stêyj bu plannı "zur uñış" dip atadı häm Daniyanıñ balalarnı texnologiya şirkätlärenä tapşıru mäsäläsendä "artıq berqatlı" buluın tanıdı.
"Bez sanlı totqınlıqtan cämğiyätkä küçärgä tiyeş," dip äytte ul.
Frederiksen, räsmi mäğlümatlarğa tayanıp, Daniyada 11 yäştän19 yäşkä qadärge ir balalarınıñ 60 protsentınıñ dusları belän siräk oçraşuın, ä 7nçe sıynıf uquçılarınıñ 94 protsentınıñ sotsial çeltär profilläre buluın äytte.
Başqa illärdä dä oxşaş çaralar kürelä.
Daniyanıñ bu adımı dönyanıñ törle poçmaqlarında oxşaş çaralar belän täñgäl kilä, “TikTok”, “YouTube”, “Facebook”, “Instagram” häm “Snapchat” kebek platformalarda yäş çikläwläre balalarnı zıyanlı algoritmlardan saqlaw öçen kertelä.
Fransiyada parlament komitetı uzğan ayda, “TikTok”nıñ zıyanlı yoğıntısın bilgeläp,15 yäştän keçeräk balalar öçen sotsial çeltärlärne tıyu häm yäşüsmerlär öçen bilgele säğat kertü turında täqdim yasadı, .
Avstraliyä 16 yäştän keçeräk balalar öçen sotsial çeltärlärne tıyu turında dönyada berençe qanun kertte. “TikTok”, “Facebook”, “Snapchat”, “Reddit”, “X” häm “Instagram” kebek platformalar yäş çikläwlären ütämägän oçraqta 33 million dollarğa qadär ştrafqa tartıla ala.
Könyaq Koreya mäktäp säğätläre waqıtında telefon häm aqıllı cihazlarnı tıyu turında qanun qabul itte, ul 2026 yılnıñ martınnan ğamälgä keräçäk.
Finlyandiya, İtaliya, Niderland häm Qıtay kebek küp illärdä dä oxşaş çikläwlär kertelgän.
Törkiyä yäş çikläwlären êtaplap kertü planın äzerli, ilbaşı Räcäp Tayyip Ärdogan êkranğa bäylelek "êpidemiya kebek tarala" dip kisätte.
Şul uq waqıtta “Roblox” kebek platformalar, balalarnıñ iminlege belän bäyle tänqıytlärdän soñ, yäşne raslaw häm ata-ana kontrole mäsäläsendä tağın da kisken çaralar kürä.
