ĞAZZÄ SUĞIŞI
2 min uqıu
İİzrail ilçelege xezmätkärlären üterüdä ğayeplänüçe: “Ğazzä öçen êşlädem”
Vaşingtonda ber yähüd muzeyı qarşında 2 İzrail ilçelege xezmätkären üterüdä ğayeplänüçe Êlias Rodriges, prokurorlar terrorçılıq häm näfrät cinayäten alğa sörgändä, poliśiyägä: “Ğazzä öçen” êşläwen äytte.
İİzrail ilçelege xezmätkärlären üterüdä ğayeplänüçe: “Ğazzä öçen êşlädem”
Capital Jewish Museum shooting suspect Elias Rodriguez attends arraignment in US District Court in Washington, DC.
23 May 2025

Vaşington şähärendä yähüd muzeyı yanında ike İzrail ilçelege xezmätkären üterüdä ğayeplängän ir-at, qulğa alınğannan soñ poliśiyägä: "Min monı Fälästin öçen, Ğazzä öçen êşlädem," dip äytkän. Federal’ wäqalätlelär bu waqıyğanı terror aktı dip bäyäläp, ğayepläwlär belän çıqtı.

31 yäş’lek Êlias Rodriges, mäxkämä dokumentlarına kürä, çärşämbe kiçendäge höcüm waqıtında "Fälästin irekle bulsın" dip qıçqırğan.

Qorbannar — AQŞ watandaşı bulğan xatın-qız häm İzrail watandaşı ir-at — Kapital yähüd muzeyında ütkän çaradan çıqqannar häm yaqın arada niqaxlaşırğa cıyınğannar.

Bu höcüm Ğazzädä İzrailneñ qanqoyışı barğan waqıtta buldı. AQŞ wäqalätleläre monıñ säyäsi motivaśiyäle köç qullanularnı arttıruı turında kisätä. Höcüm İzrailneñ dön’ya külämendä ilçeleklärneñ iminlegen arttırırğa häm bayraqlarnı yartılaş töşerergä mäcbür itte.

Rodriges çit il räsmi zatların üterü häm başqa cinayät’lärdä ğayeplänä, ämma ul pänceşämbe könne uzğan mäxkämä utırışında üzen yaqlaw öçen berni äytmi. Prokurorlar östämä ğayepläwlär kerteläçägen belderde. Bu êş terror aktı häm yähüd cämäğät’çelegenä qarşı nafrät cinayäte bularaq tikşerelä.

"Din nigezendä köç qullanu — bu batırlıq tügel, ä qurqaqlıq," dip belderde Kolumbiya okrugınıñ waqıtlı prokurorı Jeanin Pirro.

Rodriges federal’ mäxkämädä aq töstäge törmä kiyemendä kürende häm, prokurorlar ülem cäzasına kiterä ala torğan ğayepläwlärne añlatqanda, bitaraf qaraş belän tıñladı. Anıñ Çikagodagı änise yortında işekkä "şäxsi tormışqa qomaçawlamaw" turında yazu êlengän bulğan.

Höcüm aldan planlaştırılğan — FBI dokumentları

FBI tarafınnan çıgarılğan dokumentlarda üterülärneñ aldan planlaştırılğan buluı äytelä. Wäqalätlelär Rodrigesnıñ sişämbe könne Çikagodan Vaşingtonğa oçuın häm bagajında utlı qorallar alıp kilüen belderä. Ul muzey çarası öçen biletne çara başlanırğa öç säğät qala ğına satıp alğan.

Küzätü kameraları höcümçeneñ muzey yanında yörüen häm törkemgä yaqınlaşıp ut açuın töşerä. Ul qorbannarnıñ yanına iyelgän häm qabat atqan, xätta qorallarnı qabat tutırğan kebek kürenä.

Rodriges, şulay uq, 2024nçe yılnıñ fevralendä İzrail ilçelege yanında üz-üzen yandırğan AQŞ xärbi xezmätkäre turında "batır" häm "şähit" dip äytkän.

2024nçe yılnıñ fevralendä Aaron Buşnell Ğazzägä qarşı genośidqa protest belderep üz-üzen yandırdı häm wafat buldı. Ul “Twitch” platformasında bu waqıyğanı turıdan-turı êfirda kürsätä häm: "Min genośidta qatnaşuçı bulıp qalırğa telämim," dip belderä. Buşnell bu ğamälen "protestnıñ êkstremal forması" dip atasa da, anıñ Fälästin xalqınıñ cäfa çigüe qadär êkstremal bulmawın äytkän.

Öyrän
Utnı tuqtatu kileşüe qısalarında 1968 fälästinle totıqlı irekkä cibäreläçäk
Amerika xärbiläre Ğazzä kileşüeneñ tormışqa aşırıluın küzätü öçen İzrailgä kilde
Törmädäge lider Marvan Barguti Fälästin mäs'äläse öçen nigä bik ähämiyätle?
AQŞ Ğazzädä utnı tuqtatu kileşüeneñ tormışqa aşırıluın küzätü öçen İzrailgä 200 ğaskäri cibäräçäk
Tramp “Xamas”nıñ 13nçe oktyabrdä barlıq izraille torqınnarnı tapşıraçağın belderde
Tramp Ğazzä tınıçlıq kileşüennän soñ Knessetta çığış yasarğa mömkin
İzrail Ğazzägä baruçı Azatlıq flotı koaliśiyäse köymälärenä höcüm itte
İzrail, Tramp bombalawnı tuqtatırğa çaqırğannan soñ, Ğazzädä 118 fälästinlene üterde
Misır matbuğatı: “Xamas” belän aradaşçı söyläşüläreneñ berençe turı uñay atmosferada uzdı
Qatar fondı Fälästin qaçaqlarına yärdäm kürsätüçe agentlıqqa 10 million dollar bülep birä
BMOğa Sumud flotı aktivistlarına qarata naçar möğamälä turında borçu tudıruçı xisaplar kilä
Tramp “Xamas” belän bik uñay söyläşülär alıp baruın äytte
Ğazzä flotı qamalıştağı töbäktän 545 çaqrım yıraqlıqta
Global Sumud flotınıñ “Mikeno” köymäse Fälästin sularına barıp citte
Qatar Trampnıñ Ğazzä planındağı qayber temalar buyınça açıqlıq häm söyläşülär kiräklegen belderde
“TRT World” kanalınıñ irekle jurnalistı Yaxya Barzaq Ğazzädä İzrail höcümendä ülde
“Xamas” Toni Blêrnıñ Ğazzägä bilgelänüen tänqıytläde
Ğazzägä baruçı Global Sumud yärdäm flotı Misırnıñ tönyaq yarlarına yaqınlaşa
İzrail Ğazzädäge 1 million fälästinlene susız qaldırdı
Ğaräp däwlätläre İzrailneñ Ğazzädäge genotsid suğışın kiçekmästän tuqtatırğa çaqırdı