ĞAZZÄ SUĞIŞI
2 min uqıu
Vengriyä Xalıqara cinayät’ mäxkämäsennän çığu turındağı qanun proyektın rasladı
Vengriyä xökümäte İzrail xökümäte räise Bin’yamin Netan’yaxu belän bäyle qararlar säbäple Xalıqara mäxkämägä rizasızlıq belderep, annan çığu prośessın başlawın citkerde.
Vengriyä Xalıqara cinayät’ mäxkämäsennän çığu turındağı qanun proyektın rasladı
Hungary approves bill to quit International Criminal Court
20 May 2025

Vengriya parlamentı Xalıqara Cinayät’ Mäxkämäsenä (ICC) äğ’zalıqtan çığu öçen ber yıllıq prośessnı başlaw turında qanun qabul itte. Bu qararnı Viktor Orban xökümäte mäxkämäneñ "säyäsi" oyışmağa äwerelüe belän añlattı.

Orban xökümäte, Xalıqara mäxkämäneñ qulğa alu qararına qaramastan, İzrail prem’yerı Bin’yamin Netan’yaxunıñ Vengriyägä yasağan siräk çit il säfärennän soñ, 3nçe aprel’dä mäxkämädän çığu qararın iğ’lan itte.  

Xalıqara mäxkämägä kerüçe däwlätlärneñ assambleyası idaräse bu qararğa bäyle borçılu belderde.

Xalıqara Cinayät Mäxkämäse ike distä yıl êlek suğış cinayät’läre, keşelekkä qarşı cinayät’lär häm genośid öçen cawaplı bulğan keşelärne xökem itü maqsatında tözelgän ide.

Uzğan ayda Orban Ianı "xäzer inde bitaraf mäxkämä tügel, ä säyäsi mäxkämä" dip atadı.

Vengriya Izrail prem'yer-ministrın qulğa alu fikeren kire qaqtı häm bu ordernı "dorfalıq" dip bäyäläde.

Netanyahu'nıñ qulğa alınuı borılış noqtası

Vengriya Xalıqara mäxkämäneñ nigez saluçı äğ’zase bulıp tora häm 2001nçe yılda anıñ nigez dokumentın ratifikaśiyäläde. Läkin qanun äle dä ğamälgä kertelmägän.

Mäxkämädän çığu turındağı qanun sişämbe könne 134 deputat tarafınnan xuplanıp, 37 deputatnıñ qarşı tawışı belän qabul itelde.

"Vengriya xalıqara oyışmalarnıñ, bigräk tä cinayät’ mäxkämäläreneñ, säyäsi yoğıntı qoralları bularaq qullanıluına qatğıy qarşı çığa," dip yazılğan qanun proyektında, anı parlamentka Prem'yer-ministr urınbasarı Jolt Şem'yen täq’dim itkän.

Netan’yahu Vengriyaneñ mäxkämädän çığu qararın "qıyu häm prinsipial’ qarar" dip atadı.

Izrail' prem'yer-ministrı Ğazzä töbägendä suğış cinayät’läre belän bäyle räweştä Xalıqara mäxkämäneñ qulğa alu orderına duçar buldı. Netan’yahu bu ğayepläwlärne kire qaqtı.

Ber ilneñ Xalıqara mäxkämädän çığuı BMO ğomum särqatibenä qararnıñ yazma räweştä citkerelüennän soñ ber yıl ütkäç ğamälgä kerä.

Öyrän
Utnı tuqtatu kileşüe qısalarında 1968 fälästinle totıqlı irekkä cibäreläçäk
Amerika xärbiläre Ğazzä kileşüeneñ tormışqa aşırıluın küzätü öçen İzrailgä kilde
Törmädäge lider Marvan Barguti Fälästin mäs'äläse öçen nigä bik ähämiyätle?
AQŞ Ğazzädä utnı tuqtatu kileşüeneñ tormışqa aşırıluın küzätü öçen İzrailgä 200 ğaskäri cibäräçäk
Tramp “Xamas”nıñ 13nçe oktyabrdä barlıq izraille torqınnarnı tapşıraçağın belderde
Tramp Ğazzä tınıçlıq kileşüennän soñ Knessetta çığış yasarğa mömkin
İzrail Ğazzägä baruçı Azatlıq flotı koaliśiyäse köymälärenä höcüm itte
İzrail, Tramp bombalawnı tuqtatırğa çaqırğannan soñ, Ğazzädä 118 fälästinlene üterde
Misır matbuğatı: “Xamas” belän aradaşçı söyläşüläreneñ berençe turı uñay atmosferada uzdı
Qatar fondı Fälästin qaçaqlarına yärdäm kürsätüçe agentlıqqa 10 million dollar bülep birä
BMOğa Sumud flotı aktivistlarına qarata naçar möğamälä turında borçu tudıruçı xisaplar kilä
Tramp “Xamas” belän bik uñay söyläşülär alıp baruın äytte
Ğazzä flotı qamalıştağı töbäktän 545 çaqrım yıraqlıqta
Global Sumud flotınıñ “Mikeno” köymäse Fälästin sularına barıp citte
Qatar Trampnıñ Ğazzä planındağı qayber temalar buyınça açıqlıq häm söyläşülär kiräklegen belderde
“TRT World” kanalınıñ irekle jurnalistı Yaxya Barzaq Ğazzädä İzrail höcümendä ülde
“Xamas” Toni Blêrnıñ Ğazzägä bilgelänüen tänqıytläde
Ğazzägä baruçı Global Sumud yärdäm flotı Misırnıñ tönyaq yarlarına yaqınlaşa
İzrail Ğazzädäge 1 million fälästinlene susız qaldırdı
Ğaräp däwlätläre İzrailneñ Ğazzädäge genotsid suğışın kiçekmästän tuqtatırğa çaqırdı