MÄDÄNİYÄT
3 min uqıu
Franśiyädä Luvrnı talağanda 8 qıymmätle äsärneñ urlanuı raslandı, 4 qaraqnı êzlilär
Qaraqlarnıñ, ozınaytıla aluçı basqıç qullanıp, patşa cäwhärläre saqlana torğan ğalereyanı basuı açıqlandı.
Franśiyädä Luvrnı talağanda 8 qıymmätle äsärneñ urlanuı raslandı, 4 qaraqnı êzlilär
Franśiyädä Luvrnı talağanda 8 qıymmätle taşnıñ urlanuı raslandı, 4 qaraqnı êzlilär / Reuters
20 Oktyabr 2025

Qaraqlar Parijdağı tanılğan Luvr muzeyına köndez kerä häm barı tik cide minut êçendä Fransiyäneñ qimmätle täxet bizäklären urlap alıp çığa. Läkin, wäqalätlelär beldergänçä, qaçqanda alar qıymmätle taşlar belän bizälgän ber patşa tacın töşerep qaldıra.

Wäqalätlelär XIX ğasırğa qarawçı tacnı muzey yanında tabıp aldı, läkin ul zıyan kürgän bula.

Bu urlaw - soñğı aylarda Fransiyä muzeylarına yasalğan berniçä höcümnän berse. Ul dönya külämendä iñ küp keşene cälep itüçe Mona Liza kartinası da quyılğan Luvr muzeyınıñ yabıluına säbäpçe buldı.

Parijnıñ baş prokurorı Lora Bekko “BFMTV” kanalına beldergänçä, politsiyä dürt keşelek qaraqlar törkemen êzli.

Ğaskärilär tanılğan pıyala piramida işegen saqladı, ä kilüçelär, turistlar häm yulçılar politsiyä tasması artında totıldı.

“Bu kinolardagı kebek ide,” dip belderde AQŞtan kilgän turist Talia Okampo “AFP” agentlığına.

“Bu, çınlap ta, ğäcäyep häm onıtılmaslıq waqıyğa – bez Luvrğa, anı qaraqlar basqan öçen, bara almadıq,” dide ul.

Mädäniät ministrlığı belderüendä Fransiyä täxete tacınıñ cäwhärläre quyılğan Apollon galereyasınnan sigez zinnätle äyber urlanğanı äytelde.

“İke yuğarı saq astındağı kürgäzmä vitrinası nişanğa alındı häm sigez qimmätle mädäni miras äybere urlandı,” dip belderde ministrlıq.

Urlanğan äyberlär arasında Napoleon üzeneñ xatını Mariya Luizağa büläk itkän zöbärcät häm almaz muyınsa, häm Napoleon Öçençeneñ xatını Yevgeniyanıñ tacı dä bar.

Parijnıñ baş prokurorı Lora Bekko qaraqlarnıñ muzey saqçıların vitrinalarnı açu öçen qullanılğan qorallar belän qurqıtuın äytte. Ul bu cinayätne tikşerü öçen 60 tikşerüçedän torğan törkem bilgelänüen belderde.

Satıla almas

Qaraqlar patşa cäwhärläre quyılğan häm altın belän qaplanğan galereyägä kerü öçen maxsus kütärü basqıçın qullanğan, dip xäbär itte räsmi zatlar.

Yevgeniyanıñ 19nçı ğasırğa qarawçı tacı muzey yanında zıyan kürgän xäldä tabıldı, dip belderde isemen äytmäwçe çığanaq.

Tac, muzeynıñ räsmi säxifäsendäge mäğlümatlarğa qarağanda, 1,354 almaz häm 56 zöbärcät belän bizälgän.

Êçke êşlär ministrı Loran Nun’yes qaraqlarnıñ “Galerie d'Apollon”dağı ike vitrinadan “bäyäläp betergesez qıymmätle” äyberlär urlaw öçen mebel kütärä torğan liftlı basqıç qullanuın citkerde.

Qaraqlar, muzey xalıqqa açılğannan soñ uq, irtänge säğat 9:30-9:40 arasında kilep citkän, dip belderde waqıyğanı küzätüçe ber çığanaq.

Waqıyğa bulğan çaqta şul tirädä velosipedta yörgän Samir isemle şahit “TF1” kanalına ike keşeneñ “kütärü basqıçı belän menep, täräzäne watıp êçkä kerüen” kürüen äytä.

Ul dürt keşeneñ skuterlar belän qaçuın kürgän häm politsiyägä xäbär itkän.

Bu qıyu basu oçrağı Parijnıñ politsiyä idaräsenä barı tik 800 metr yıraqlıqta ğına bula.

Luvr citäkçelege “AFP” agentlığına muzeynıñ “êzlär häm dälillärne saqlaw öçen” yabıluın belderde.

“Drouot” auktsion yortı citäkçese urlanğan qıymmätle äyberlärneñ taşlarğa häm metallarga bülenep satılaçağınnan qurquın belderde, çönki alarnı xäzerge xäldä sata almayaçaqlar.

Luvr Fransiyä patşalarınıñ sarayı bulğan, läkin Ludovik XIV anı 1600 yıllar axırında Versalga küçergän.

Bu dönya külämendä iñ küp kilüçelärne cälep itüçe muzey, uzğan yıl ul 9 million keşe qabul itkän.