Venesuêla İlbaşı Nikolas Maduro, AQŞnıñ xärbi kampaniyäseneñ kisken räweştä artuı arqasında kiyerenkelekneñ üsüenä işarä itep, atnakiçen (pänceşämbe könne) "aqılğa sıymaslıq suğış" bulmasın dip öndäde.
Maduro bu süzlären AQŞ İlbaşı Donald Trampnıñ Könyaq Amerika ilenä qarata yäşeren çaralar röxsät itüe turında belderüennän soñ äytte. Trampnıñ süzlärenä kürä, bu çaralar Karib diñgeze häm Tın okeanında narkotiklar taşuçı dip isäplänelgän köymälärgä qarşı xärbi kampaniyä qısalarında başqarıla.
Sul qaraşlı lider belän ahäñle hönärçe berlekläre belän ütkärgän cıyılış waqıtında Maduro ingliz telendä: "Äye, tınıçlıq, mäñge tınıçlıq, mäñge tınıçlıq. Aqılğa sıymaslıq, duamal suğış bulmasın, zinhar!" – dip äytte.
AQŞ, narkotiklarğa qarşı köräş dip atalğan çaralar qısalarında, yäşeren xärbi oçqıçlar häm diñgez köymäläre cibärgän, ämma alarnıñ maqsatları – 8 köymä häm yarım su astı köymäse – narkotiklar taşuçı buluın raslawçı dälillär älegä täqdim itelmägän.
Pänceşämbe könne jurnalistlar belän söyläşkändä, Tramp B-1B bombalawçı oçqıçlarnı Venesuêlaga cibärüen kire qaqtı, läkin "Bez alar belän qänäğät tügel. Alar bezneñ ilgä törmälären buşatıp cibärdelär", – dip belderde.
İlbaşı: "Bez Kongresstan suğış iğlan itüen sorarğa mäcbür tügelbez. Bez barı tik bezneñ ilgä kilüçelärne yuq itäçäkbez,"- dip äytte.
AFP isäpläwlärenä kürä, AQŞ höcümnäre 2nçe sentyabrdä başlanıp kim digändä 37 keşeneñ ülemenä kitergän. Bu kampaniyä regional kiyerenkelekne arttırdı, Maduro AQŞnı rejimnı almaştıru maqsatında ğayepläde.
Pänceşämbe kiçendä Venesuêla yar buyında urnaşqan Trinidad häm Tobago xökümäte AQŞ xärbi köymäseneñ 26-30nçı üktäbr könnärendä başqalağa kiläçägen iğlan itte. Trinidad tışqı eşlär ministrlığı beldergänçä, AQŞ diñgez pexotası üzeneñ saqlanu köçläre belän urtaq künegülär ütkäräçäk.
AQŞ höcümnärendä ülgän ike keşe Trinidad häm Tobagodan bulğan. Uzğan atnada Tramp CIAneñ Venesuêlada yäşeren çaralar başqaruın röxsät itüen häm cir östendäge narkotik kartellärenä qarşı höcümnärne qarawın belderde.
Venesuêla saqlanu ministrı Vladimir Padrino pänceşämbe könne: "CIA Venesuêlada bar", - dip belderde. "Alar yäşeren operaśiyälär öçen CIA belän bäyle törkemnär urnaştıra ala, ämma här tırışlıq uñışsız bulaçaq", – dip östäde ul.
Padrino Karib diñgeze buyında AQŞ xärbi köçlärenä cawap itep Venesuêla yar buyında xärbi künegülärne citäkläde. Êkspertlar çit illärdä yäisä xalıqara sularda soraw alu yäki tikşerü ütkärmiçä köç qullanunıñ qanunilegen, legitimlığın soraw astına quya.
Venesuêla ğäskärlären xäräkätkä kiterä
Venesuêla saqlanu ministrı Vladimir Padrino Lopez pänceşämbe könne ilneñ yar buyında xärbi köçlärne tulısınça urnaştıru turında iğlan itte. Bu çaralar "koordinaśiyä häm äzerlekneñ optimal noqtasına" ireşü öçen başqarıla.
Ul "qorı cir yulları buylap küzläw operaśiyäläre, hawa küzätü, radio operaśiyälär, dron belän tikşerü häm amfibiya manevrları" kebek kiñ külämle xärbi çaralar turında söyläde. Bu çaralar “Venezolana de Television” däwlät kanalı aşa tapşırıldı.
Bu iğlan İlbaşı Nikolas Maduronıñ çärşämbe könne 5 meñnän artıq rus “Igla-S” zenit-raketa komplekslarına iyä bulu turında belderüennän soñ yasaldı. Maduro bu qoralnı "iñ köçle qoral" dip atadı häm anıñ Venesuêla xalqınıñ "tınıçlıq, totrıqlılıq häm tınıçlıq" öçen garantiya buluın assızıqladı.
"Här xärbi köç “Igla-S” köçen belä häm Venesuêlada 5 meñnän dä kim tügel", – dip belderde ul.
Ul şulay uq "Igla-S operatorları öçen yaxşı atış ostalığın" täemin itü maqsatında simulaśiyä cihazların qullanu turında söyläde. Bu cihazlar ilneñ böten territoriyäsendä urnaştırılğan operatorlar öçen "yığılmas watannı" täêmin itärgä tieş.
Bu belderü Karib diñgeze buyında AQŞ xärbi köçläreneñ urnaşuına cawap itep yasaldı. Karakas bu çaralarnı "rejimnı almaştıru" maqsatında turıdan-turı yanaw dip qabul itä.
AQŞ bu çaralarnı Könyaq Amerika ilennän çıqqan narkotiklar taşuğa qarşı köräş dip aqlıy, ämma bu ğayepläwlär Venesuêla xökümäte tarafınnan kisken räweştä kire qaqıla.
Kolumbiya AQŞ cir östendäge çaraların "basıp alu" dip atıy
Şul uq waqıtta Kolumbiya İlbaşı Gustavo Petro bu kiyerenkeleklärgä üz fikeren belderde. Ul pänceşämbe könne AQŞnıñ narkotiklarğa qarşı köräş iseme astında Kolumbiya territoriyäsendä cir östendäge çaralar başqaru mömkinlegen "basıp alu häm milli suverenitetnı bozu" dip atadı.
Petro bu belderüne AQŞ İlbaşı Donald Trampnıñ regionda cir öste operaśiyälärgä röxsät itüe turında xäbärlärgä cawap itep yasadı. Kolumbiya İlbaşı narkotik taşuçı köymälärgä qarşı AQŞ höcümnären ğayepläde, alar näticäsendä yaqınça 30 keşeneñ üleme turında xäbär itelä.
İñ soñğı waqiğa çärşämbe könne buldı, bu höcüm berençe tapqır Tın okeanda başqarıldı. Kolumbiya Tışqı eşlär ministrlığı bu xäräkätne tönlä belderü yasap ğayepläde häm AQŞ xökümäten "bu höcümnärne tuqtatırğa häm xalıqara xoquq qağidälärenä xörmät kürsätergä" çaqırdı.
