Xaräbälär arasındağı iman: Ğazzädä 24 yıl yäşägän törek xatın-qızı

Ğazzä üz tarixındağı iñ awır çorlarınnan bersen kiçerä. 24 yıl buyı qamalış astındağı älege töbäktä yäşägän törek xatın-qızı Käwsär Yılmaz Jarada üzeneñ hawa höcümnäre, qıtlıq häm nıqlı iman belän formalaşqan tormışın iskä ala.

Ul, 1999nçı yılda kiyäwgä çıqqannan soñ, Ğazzägä küçep kilä häm anda 24 yıl yäşi.

“Min Ğazzä xalqı belän bergä suğışlarnı, blokadalar häm awırlıqlarnı kiçerdem. Üzemne alarnıñ ber öleşe dip sanıym häm ğazzäle kebek ük xis itäm,” – dip añlattı ul.

Käwsär Yılmaz Jarada 2005nçe yılğa qadär yähüd kilep urnaşuçılarnıñ Ğazzädäge Fälästin cirlären qulğa töşerep kürenmäs zonalarda yäşäwlären belderä: “Alar fermalarda, kiñ territoriyälärne biläp, üzläreneñ mäktäpläre häm êşxanäläre belän citeş tormışta yäşäde.”

Şul waqıtta cirle xalıq iqtisadi awırlıqlar häm İzrail yawlap aluına qarşı intifada şartlarında yäşäde, dip östäde ul. “Läkin ğazzälelär qarşı torıp, yawlawçılarğa üz cirlärendä bäxetle yäşärgä irek birmäde. Xalıq üz cirlären yawlawçılardan çistarttı. Şunnan soñ Ğazzä cirendä ber genä yähüd tä qalmadı,” – dip añlattı Jarada.

‘Ğazzädä tormış tuqtarğa mömkin, läkin belem birü tuqtamıy’

“Belem Ğazzä öçen berençe urında tora”, dip basım yasadı Jarada: “Ğazzädä tormış tuqtıy, läkin belem birü tuqtamıy. Xätta suğış waqıtında da tuqtamıy ul.”

Balalar mäktäptän soñ aşap, küp waqıtların sotsial üzäklär bulıp xezmät itüçe mäçetlärdä ütkärälär, dip añlattı ul.

Jarada Ğazzä çik kapqaların ütep çığunıñ bik awır buluın söyli häm studentlar yäki awıru keşelär isemnären berniçä ay aldan terkäp, röxsät isemlegen kötep torırğa mäcbür bulğan.

Ul êlektr ênergiyäseneñ waqıtlıça, küp waqıtta, 4-8 säğätkä genä birelüen, qayçağında bötenläy bulmawın citkerä.

“Bez êşlärebezne êlektr kilgän säğatlärgä qarap planlaştırdıq. Tönlä êlektr bulsa, ker yuabız, ütüklibez, aş äzerlibez. 8 säğät êlektr bulsa, şatlana idek. Su da çikle ide,” – dip añlattı ul.

Su qayçağında ike-öç köngä ber genä kilgän häm ğailälär sunı çiläklärgä tutırıp quya.

Şundıy şartlarğa qaramastan, studentlar universitet belemnären tämamlağan.

“Ğazzä xalqınıñ här awırlıqta şöker itüen kürü bezgä zur sabaq birde,” – dip äytte Käwsär Yılmaz Jarada.

‘Ğazzä xalqı berqayçan da “bez bireläbez” dimi’

Jarada Ğazzä xalqınıñ awırlıqlar aşa nıq buluın basım yasadı.

“Tormış awır ide, läkin ul alarnı härwaqıt köçleräk itte. Ğazzälelär nıq imanlı, alarnıñ psixologiäse ciñel genä bozılmıy. Suğıştan soñ, alar tiz genä üzlären torğızalar häm tormışların däwam itälär. Alar berniçek tä ‘bez bireläbez, bettek’ dimi, çönki üz yazmışların belälär häm anı yäşilär.”

Ul 2023 yılnıñ cäyendä, sälamätleğe säbäple, Törkiyägä säyäxät itä häm şunnan soñ küp tä ütmi İzrail belän Fälästin qarşılıq törkeme “Xamas” arasında suğış başlanıp kitä. “Ğazzä här yıl diyärlek bäreleşlär kiçerä ide”, dip añlattı ul.

Jarada basıp alınğan Könçığış Qudüstäge Al-Aqsa mäçetenä qarşı ğamällär Ğazzä xalqın xäräkätkä kiterde, dip äytte.

“Ğazzä xalqı Al-Aqsa mäçeten yaqlaw öçen üzlären qorban itte. Alar suğışnıñ ni öçen başlanuın soramadı. Alar üz köçlären añladı. Axır çiktä, ike yıl buyı ciñelmägän Ğazzäne küräbez. İzrail üz totqınnarın da tulısınça qaytara almadı, Ğazzä ciren dä tulısınça yawlaw mömkin bulmadı. Şuña kürä Ğazzä ciñelmäde”-dip söyläde törek xanım.

Jarada 2023 yılnıñ 8 oktyabrennän soñğı çor turında iskä töşerep, İzrailneñ köçle bombalawları häm qamalıştağı qıtlıq turında söyläde.

“Keşelär qoyı yäki diñgez suı häm, xätta, yaban üsemleklär belän isän qaldı,” – dip añlattı ul häm üz balalarınıñ ike atna buyı su belän genä yäşäwen, ber tapqır tawıq cimennän ikmäk peşerülären iskä aldı.

Käwsär xanım Ğazzä sälamätlek saqlaw sistemasınıñ zur öleşe cimerelüen, xastaxanälärgä höcüm yasaluın häm küp yaralılarnıñ däwalanu mömkinçelege bulmawın añlattı. Şulay uq, tiränäyüçe toraq krizisı meñlägän keşene çatırlarda yäki cimerelgän binalar arasında yäşärgä mäcbür itte.

‘Ğazzä xalqı üzlären yañadan torğızunı bik yaxşı belä’

Ğazzä cämğiyäteneñ “üz-üzen yañartu refleksına” iğtibar itep, Jarada bolay dide: “Tınıçlıq urnaşu belän mäçetlär tözätelä häm cämäğätlär qabat cıyıla. Bu – berdämlek häm teläktäşlek üzäge. Här bombalawdan soñ, yortlar tözätelä, uramnarnı çistartalar häm tormış tuqtağan urınınnan däwam itä. Ğazzä xalqı üzlären yañadan torğızunı bik yaxşı belä.”

Ul ğazzälelärneñ bik yumart buluın häm anda kiçergän 24 yılnıñ anı şöker itärgä, sabır häm yärdämçel bulırğa öyrätüen äytte.

Käwsär Yılmaz Jarada balaların Ğazzä cirendä üsterüne zur däräcä dip sanıy häm dönyanıñ bu xalqınıñ nıq häm däräcäle buluın kürüen äytte.

“İnşallah, ber könne barıbız da irekle Qudüstä bergä doga qılarbız,” – dip äytte ul.