Änkarada “Xalıqara borınğı törek tele simpoziumı” oyıştırıldı
Tyurkologiya ölkäseneñ aldınğı ğalimnäre cıyılğan simpoziumda borınğı törki-törek tele mirası törle yaqları belän tikşerelde
Törek tele cämğiyäte belän Änkara universitetının tel häm tarix-geografiya fakultetı oyıştırğan Xalıqara borınğı törek tele simpoziumı 4–5 dekabr könnärendä Änkarada ütkärelde. Tyurkologiya ölkäseneñ aldınğı ğalimnäre cıyılğan simpoziumda borınğı törki-törek tele mirası törle yaqları belän tikşerelde.
Simpoziumnıñ açılış çığışların Änkara universitetınıñ tel häm tarix-geografiya fakultetı dekanı professor, fännär doktorı İrfan Albayraq belän Törek tele cämğiyäte başlığı professor, fännär doktorı Osman Märt yasadı.
Professor, doktor İrfan Albayraq çığışında, fakultetnıñ 90 yıllığı mönäsäbäte belän oyıştırılğan çaranıñ simvolik möhimlegenä iğtibarnı yünältep, törek teleneñ tarixi mirasınıñ häm mädäni däwamçanlıqnı saqlawnıñ cawaplılığına basım yasadı. Albayraq, Atatörekneñ törek telenä birgän ähämiyäten iskä töşerep, fakultetnıñ borınğı törki-törek tele tikşerenülärendäge 90 yıllıq berekmäsen iskärtep uzdı. Monnan tış törek teleneñ törle geografiyälärendäge êzläreneñ fänni ısullar belän tikşerelüeneñ möhimlegenä tuqtalıp uzdı.
Törek tele cämğiyäte başlığı professor, doktor Osman Märt isä borınğı törekçäneñ barı tik tarixi çor ğına tügel, millätneñ mädäni xätereneñ asılı buluın bilgeläp ütte. Orxonnan uyğır häm qaraxanlı yazmalarına qädär bay tel mirasınıñ törek intellektual dönyasınıñ nigez taşların täşkil itüen belderüçe Märt yäş tikşerenüçelärne bu mirasnı iğtibar belän tikşerergä çaqırdı. Simpoziumnıñ tyurkologiya literaturasına yaña öleşlär kertäçägenä ışanuın belderde.
Açılış utırışınıñ moderatorlığın professor, fännär doktorı Säma Barutçu Özöndär üz östenä aldı. Bu utırışta “Uyğır Harli uğız dastanı” häm Xakasiyädäge Tepsei tawında urnaşqan mäğarädä tabılğan borınğı törek yazuı turında çığışlar yasaldı.
Simpoziumnıñ berençe könge utırışlarında “Qotadğu beleg”, Orxon yazmalarındağı xikäyälär, borınğı törekçä xoquq tekstları, küktörekçä leksikasınıñ üzençälekläre, borınğı törekçädä san isemnäre, törek qağanlığı yazmaları kebek temalar quzğatıldı. Monnan tış tekstnı citkergän çaqta isäpkä alınmağan mädäni kodlar häm borınğı törek telendä semantik alınma ısullarına qağılışlı tikşerenülär dä bäxäsläşelde.
Törkiyä, Qazaqstan, Qırğızstan, Azärbaycan, Yaponiyä häm Qıtay kebek illärdän tel belgeçläre qatnaşqan simpozium törki dialektlar häm lingvistika büleklärendä belem aluçı uquçı yäşlärdä zur qızıqsınu uyattı.